آسان گیری در کسب و کار

اولین اصل اخلاقی و رفتاری که در تمام شئون تجارت باید جاری و ساری باشد، آسان گرفتن در کسب و کار است. آسان گرفتن در کسب و کار می تواند مصادیق مختلفی به خود بگیرد، مثلا در هنگام وزن کردن حتما نیازی نیست که آن قدر جنس روی ترازو کم و زیاد شود تا دقیقا وزن مدنظر حاصل شود. یا این که فرضا اگر قرار بود در سر ماه فرد بدهی خود را بپردازد، اما موفق به پرداخت به موقع نشد و با تاخیر چند روزه پرداخت کرد، انسان باید سعی کند زیاد سخت گیری و درشتی از خود نشان ندهد و تجارت و تعاملات اقتصادی را سهل و آسان بگیرد که این سهل و آسان گیری خود نوعی سود و منفعت برای انسان خواهد بود:

•    قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ^{صلی الله علیه و آله}: غَفَرَ اللَّهُ لِرَجُلٍ کَانَ قَبْلَکُمْ کَانَ سَهْلًا إِذَا بَاعَ سَهْلًا إِذَا اشْتَرَى سَهْلًا إِذَا قَضَى سَهْلًا إِذَا اسْتَقْضَى (وسائل‏الشیعة،ج 17، ص450) خداوند عز و جل پیش از شما مردی را آمرزید که در خرید و فروش و پس دادن و پس گرفتن وام سهل و آسان می گرفت.
•     قَالَ عَلِیٌّ ^{علیه السلام}: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ ^{صلی الله علیه و آله} یَقُولُ السَّمَاحُ وَجْهٌ مِنَ الرَّبَاحِ قَالَ عَلِیٌّ ^{علیه السلام} ذَلِکَ لِرَجُلٍ یُوصِیهِ وَ مَعَهُ سِلْعَةٌ یَبِیعُهَا (وسائل‏الشیعة، ج 17،ص 388) امام علی در سفارش به مردی که مشغول فروختن کالایی بود: از پیامبر خدا شنیدم که می فرمود گذشت و آسان گیری نوعی سود است.
•     رسول اللّه ^{صلى الله علیه و آله} :البَرَکَةُ فِی المُماسَحَةِ . برکت ، در آسان گرفتن است.
•     یَا مَعْشَرَ التُّجَّارِ قَدَّمُوا الِاسْتِخَارَةَ وَ تَبَرَّکُوا بِالسُّهُولَةِ وَ اقْتَرِبُوا مِنَ الْمُبْتَاعِینَ وَ تَزَیَّنُوا بِالْحِلْمِ وَ تَنَاهَوْا عَنِ الْیَمِینِ وَ جَانَبُوا الْکَذِبَ وَ تَجَافَوْا عَنِ الظُّلْمِ وَ أَنْصِفُوا الْمَظْلُومِینَ وَ لَا تَقْرَبُوا الرِّبَا وَ أَوْفُوا الْکَیْلَ وَ الْمِیزانَ وَ لا تَبْخَسُوا النَّاسَ أَشْیاءَهُمْ وَ لا تَعْثَوْا فِی الْأَرْضِ مُفْسِدِین ‏(مستدرک‏الوسائل، ج13، ص 249) امام علی ^{علیه السلام}: ای جماعت بازرگان پیش ازشروع کسب و کار از خداوند خیر و نیکی طلبید و با آسانگیری در معامله از خداوند برکت جویید، به خریداران نزدیک شوید، به زیور بردباری آراسته شوید، از قسم خوردن بپرهیزید، از دروغ گفتن دوری کنید، از ستم کردن و اجحاف بترسید، با مظلومان به انصاف و عدالت رفتار کنید و پیرامون ربا نگردید و پیمانه و ترازو را کامل کنید و چیزی از حق مردم فرو نگذارید و روی زمین در گرداب فساد و تبهکاری فرومروید.
•    رسول الله ^{صلى الله علیه و آله} : بارَکَ اللّه ُ عَلى سَهلِ البَیعِ ، سَهلِ الشِّراءِ ، سَهلِ القَضاءِ ، سَهلِ الاِقتِضاءِ (تهذیب الأحکام : ۷ ، ۱۸، ۷۹)برکت خدا بر کسى باد که آسان مى فروشد ، آسان مى خرد ، آسان مى پردازد ، و آسان مطالبه مى کند.
•     الإمام علیّ ^{علیه السلام} مُنادِیا فی أسواقِ الکوفَةِ: یا مَعشَرَ التُّجّارِ ... قَدِّمُوا الاِستِخارَةَ ، وتَبَرَّکوا بِالسُّهولَةِ . (الکافی: ۵ ، ۱۵۱، ۳) امام على علیه السلام در ندایش در بازارهاى کوفه : اى پیشه وران! ... تجارت را با طلب خیر آغاز کنید ، و با آسان گیرى برکت یابید.