یا حجر روحی فداک

در اثبات حقانیت شیعه همین بس که بدن مطهر حجر بی عدی بعد از بیش از هزار سال هنوز سالم مانده است. لعنت خدا و رسولش بر وهابیون کثیف.

قَالَ حُجْرُ بْنُ عَدِیٍّ الْکِنْدِیُّ:
یَـا رَبَّـنَـا سَلِّـمْ لَـنَا عَـــــلِیّاً               *سَـــــلِّمْ لَنَا الْمُهَذَّبَ النَّــقِیَّا
الْمُؤْمِنَ الْمُسْتَرْشِدَ الْمَرْضِیَّا             وَ اجْعَلْهُ هَادِی أُمَّةٍ مَــهْدِیّاً
لَا أَخْطَلَ الرَّأْیِ وَ لَا غَــبِیّاً                وَ احْفَظْهُ رَبِّی حِفْظَکَ النَّبِیَّا
فَإِنَّــــهُ کَــانَ لَهُ وَلِــــــــیّاً                    ثُمَّ ارْتَضَاهُ بَـــعْدَهُ وَصِـــیّاً

 وَ سَیَعْلَمُ الَّذینَ ظَلَمُوا أَیَّ مُنْقَلَبٍ یَنْقَلِبُون

عوامل زیاد شدن برکت و روزی 1

یکی از مهم­ترین بایدها در حوزه رفتاری از نگاه اسلام که تمام شئون رفتاری و عمل انسان را نیز در بر می­ گیرد، تقوای الهی است. تقوا هم بعد فردی دارد و هم بعد اجتماعی. یعنی اگر یک اجتماعی از انسان­ ها به گونه­ ای رفتار کنند که عمل اجتماعی آن بر اساس تقوا باشد، تقوای اجتماعی شکل خواهد گرفت. قرآن کریم تقوای اجتماعی را عاملی اصلی و مهم برای نزول برکت­های آسمانی معرفی می­ کند:

وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى ءَامَنُواْ وَ اتَّقَوْاْ لَفَتَحْنَا عَلَیْهِم بَرَکَـتٍ مِّنَ السَّمَآءِ وَالأَْرْضِ وَلَـکِن کَذَّبُواْ فَأَخَذْنَـهُم بِمَا کَانُواْ یَکْسِبُونَ (الأعراف ۹۶)

و اگر مردم شهرها ایمان آورده و به تقوا گراییده بودند، قطعاً برکاتى از آسمان و زمین برایشان مى‏ گشودیم، ولى تکذیب کردند پس به [کیفر] دستاوردشان [گریبان‏] آنان را گرفتیم.

«جمله وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرى‏ آمَنُوا وَ اتَّقَوْا ... دلالت دارد بر اینکه افتتاح ابواب برکت‏ ها مسبب از ایمان و تقواى جمعیت‏ها است، نه ایمان یک نفر و دو نفر از آنها، چون کفر و فسق جمعیت، با ایمان و تقواى چند نفر، باز کار خود را مى‏ کند.» (طباطبایی، 1374، ج‏8، ص254) این آیه به روشنی بر مسئولیت اجتماعی افرادی که در یک جامعه زندگی می­ کنند دلالت دارد، چرا که هویت اجتماعی و زندگی اجتماعی آنان باعث شده است که سنت­های اجتماعی بر آنان بار شده و از سرنوشت مشترکی نیز برخوردار شوند. از سوی دیگر بر اساس آیه فوق می­ توان ادعا نمود که رابطه مستقیمی بین برآیند اعمال اجتماعی یک جامعه و سنت­ های الهی حاکم بر هستی وجود دارد. زمانی که رفتارهای افراد یک جامعه متقیانه باشد، در این صورت سنت برخورداری از برکات الهی نصیب آن جامعه خواهد شد.

آیا کودک می تواند مخاطب تبلیغات تجاری باشد؟ (1)

یکی از تحقیقات خوبی که با غیر رویکرد حداقلی اسلامی مالی در حوزه مدیریت بازرگانی انجام دادم، در پاسخ به این سوال بوده است که آیا از نگاه شرع مقدس صغار می توانند مخاطب تبلیغات تجاری باشند؟ متن کامل مقاله از اینجا  دانلود کنید. (مقاله سوم)

امکان‌سنجی فقهیِ مخاطب واقع شدنِ صغار در تبلیغات تجاری

غلامرضا  مصباحی‌مقدم*                                                       

سعید مسعودی‌پور**                                                                                

چکیده

برای اثربخشی تبلیغات تجاری، بازار را بر اساس شاخص‌هایی بخش­بندی می‌کنند. یکی از ملاک­های بخش­بندی مشتریان، سن است که کودکان، بخشی از آن هستند. سؤال این پژوهش این است که از منظر اسلام، آیا صغار می‌توانند مخاطب تبلیغات تجاری واقع شوند؟ برای یافتن پاسخ، از سه منظر بحث شده است. نخست، کارکرد تبلیغات تجاری از منظر اسلام و غرب بررسی می‌شود. از منظر اسلام، هدف غاییِ تبلیغات تجاری، آگاه کردن مخاطب است؛ اما صغار به دلیل فقدان توان تشخیص نمی‌توانند مخاطب این گونه تبلیغات واقع شوند. دوم اینکه بر اساس دستور اسلام لازم است بر معاملات، عقلانیت، حاکم و هر گونه مانع در سر راه اِعمال عقلانیت در تخصیص درآمدها حذف شود. تبلیغات تجاری متعارف با استفاده از فنون روان‌شناسی، ذهن مخاطب را مسخَّر خویش می‌کند و او را تحت فرمان خود درمی‌آورد. کودکان با توجه به شرایط سنی خود، بیشتر تحت تأثیر این گونه تبلیغات قرار می‌گیرند و به واسطه فشارهای آنها بر والدین برای خرید، عقلانیت لازم، حاکم نخواهد شد؛ ضمن اینکه افراد برای تخصیص عقلایی منابع درآمدی، باید قدرت تشخیصِ تناسب محصول با نیاز خود و توان اولویت­بندی آنها را داشته باشند. در بحث سوم، موضوع فوق‌الذکر با قاعده «لاتعاونوا علی الإثم و العدوان» بررسی و مصادیقی از نقض این قاعده در موضوع مخاطب واقع شدن صغار ذکر می‌شود. در نهایت، با توجه به استدلال­های پژوهش، به نظر می‌رسد مشروعیتِ مخاطب قرار دادنِ صغار در تبلیغات تجاری از منظر اسلام، خالی از اشکال نیست.

واژگان کلیدی

تبلیغات تجاری، مخاطب تبلیغات، صغار، اسلام

---

* دانشیار گروه فقه و حقوق اسلامی، دانشکده الهیات، معارف اسلامی و ارشاد، دانشگاه امام صادق (ع)

                                                                        

** دانشجوی دکتری مدیریت بازاریابی، دانشگاه آزاد اسلامی (واحد تهران مرکز)، نویسنده مسئول

                                                                                                             

---

عوامل کم شدن برکت و روزی 7

مالی که از طرق نامشروع و حرام بدست آید، بی برکت خواهد بود:

•     أبو الحسن ^{علیه السلام} :إنَّ الحَرامَ لا یَنمی ، وإن نَمى لا یُبارَکُ لَهُ فیهِ ، وما أنفَقَهُ لَم یُؤجَر عَلَیهِ ، وما خَلَّفَهُ کانَ زادَهُ إلَى النّارِ . امام هادى ^{علیه السلام} : همانا حرام، افزایش نمى­یابد، و اگر افزایش یابد، برکتى در آن نیست ؛ و اگر آن را انفاق کند، پاداشى نمى­برد ؛ و اگر بر جاى گذارد، توشه اش به سوى آتش خواهد بود.
• رسول اللّه ^{صلى الله علیه و آله} :لا یَکسِبُ عَبدٌ مالاً مِن حَرامٍ فَیُنفِقُ مِنهُ فَیُبارَکَ لَهُ فیهِ ، ولا یَتَصَدَّقُ بِهِ فَیُقبَلَ مِنهُ ، ولا یُترَکُ خَلفَ ظَهرِهِ إلاّ کانَ زادَهُ إلَى النّارِ. (کنزالعمّال­: ج۴ ، ص۱۷ ، ح۹۲۸۰ و۹۲۸۱ ) بنده، مالى را از حرام به دست نمى آورد که از آن ، انفاق کند، مگر آن که خداوند در آن برکت قرار نمى دهد؛ و از آن ، صدقه نمى دهد، مگر آن که قبول نمى شود؛ و آن را پشتیبان خویش قرار نمى دهد (براى خود ذخیره نمى کند) ، مگر آن که رهتوشه او به جهنّم خواهد بود.
•    الإمام الصادق ^{علیه السلام} :کَثرَةُ السُّحتِ یَمحَقُ الرِّزقَ . (بحار الأنوار: ۷۸ ، ۲۵۶، ۱۳۳) زیاد شدن کسب حرام، روزى را نابود مى سازد.

عوامل کم شدن برکت و روزی 6

سبک شمردن نماز عامل دیگری است که منجر به کاهش برکت می شود:

• رسول اللّه ^{صلى الله علیه و آله} ـ فی بَیانِ ما یُصیبُ المُتَهاوِنَ بِصَلاتِهِ ـ أمَّا اللَّواتی تُصیبُهُ فی دارِ الدُّنیا: فَالاُولى: یَرفَعُ اللّه ُ البَرَکَةَ عَن عُمُرِهِ ، ویَرفَعُ اللّه ُ البَرَکَةَ مِن رِزقِهِ ، ویَمحُو اللّه ُ عز و جل سیماءَ الصّالِحینَ مِن وَجهِهِ، وکُلُّ عَمَلٍ یَعمَلُهُ لا یُؤجَرُ عَلَیهِ ، ولا یَرتَفِعُ دُعاؤُهُ إلَى السَّماءِ ، وَالسّادِسَةُ : لَیسَ لَهُ حَظٌّ فی دُعاءِ الصّالِحینَ. (بحار الأنوار: ۸۳ ، ۲۱، ۳۹) در بیان آنچه به سبک شمارنده نماز مى­رسد ـ امّا پیامدهاى دنیوى سبک شمردن نماز، نخست، آن که: خداوند، برکت را از عمرش برمى­دارد؛ نیز خداوند، برکت را از روزى اش برمى دارد؛ و خداوند، سیماى (نشان) صالحان را از چهره اش مى زداید؛ و هر عملى را که انجام مى­دهد، پاداش نمى یابد؛ و دعایش به آسمان، بالا نمى رود؛ و ششم، آن که: در دعاى صالحان ، بهره اى نخواهد داشت.

عوامل کم شدن برکت و روزی 5

در روایات دروغ عامل کم شدن روزی معرفی شده است:

•     رسول اللّه ^{صلى الله علیه و آله} :الکَذِبُ یَنقُصُ الرِّزقَ. (کنز العمّال: ۳ ، ۶۲۳، ۸۲۲۰) دروغ، روزى را کم مى کند.
•    الإمام علیّ ^{علیه السلام}: اِعتِیادُ الکَذِبِ یورِثُ الفَقرَ. (بحارالأنوار: ۷۶،۳۱۴،۱) عادت به دروغگویى، تهیدستى مى آورد.

عوامل کم شدن برکت و روزی 4

همان طور نیک نیکو رزق و روزی را افزایش می ­دهد، در طرف مقابل آن داشتن نیت فاسد نیز باعث برداشته شدن برکت خواهد شد:

• الإمام علیّ ^{علیه السلام} :عِندَ فَسادِ النِّیَّةِ تَرتَفِعُ البَرَکَةُ. (غررالحکم : ۶۲۲۸) هرگاه نیّت فاسد باشد، برکت برداشته مى شود.
• الإمام الصادق ^{علیه السلام} :إنَّ المُؤمِنَ لَیَنوِی الذَّنبَ فَیُحرَمُ رِزقَهُ (بحارالأنوار: ۷۱ ، ۲۴۷،۶) همانا مؤمن، گاه نیّت گناه مى کند ، پس، و از روزى اش محروم مى شود.

عوامل کم شدن برکت و روزی 3

اگر حوزه معنایی خیانت را در مقابل امانت قرار دهیم، همان طور که امانت داری منجر به جلب روزی می شود، طرف مقابل آن یعنی خیانت کردن اسباب سلب و دفع روزی را فراهم خواهد کرد:

•   رسول اللّه ^{صلى الله علیه و آله}: تُرفَعُ البَرَکَةُ مِنَ البَیتِ إذا کانَت فیهِ الخِیانَةُ (کنز العمّال: ۱۵،۴۰۲،۴۱۵۶۰) اگر در خانه اى خیانت باشد ، برکت از آن برداشته مى شود.
•   پیامبر خدا ^{صلى الله علیه و آله} : یَدُ اللّه ِ فَوقَ أیدِی المُشتَرِکَینِ ما لَم یَخُن أحَدُهُما صاحِبَهُ ؛ فَإِذا خانَ أحَدُهُما رَفَعَ اللّهُ یَدَهُ عَن أیدیهِما و ذَهَبَتِ البَرَکَةُ مِنهُما. (جامع الأحادیث للقمّی: ۱۴۱) دست خدا روى دستِ دو شریک است، تا وقتى که یکى از آن دو به دیگرى خیانت نکند. پس هر گاه یکى از آن دو، خیانت کند، خداوند، دست خود را از روى دست آنان برمى دارد و برکت ، از هر دو مى رود.

عوامل کم شدن برکت و روزی 2

دشنام و ناسزا گفتن به مسلمانان از عواملی است که منجر به قطع روزی می­ شود:

•    مَن فَحَشَ عَلى أخیهِ المُسلِمِ، نَزَعَ اللّه ُ مِنهُ بَرَکَةَ رِزقِهِ ، ووَکَلَهُ إلى نَفسِهِ، وأفسَدَ عَلَیهِ مَعیشَتَهُ . (بحار الأنوار: ۷۶ ، ۳۶۵) هر کس به برادر مسلمانش دشنام دهد، خداوند، برکت روزى اش را از او مى گیرد و او را به خودش وا مى­ گذارد و زندگى ­اش را برایش تباه مى­ کند.

عوامل کم شدن برکت و روزی 1

فریفتن مومنان و نیز عدم پرداخت حقوق مسلمانان از عواملی است که در روایات زیر از آنها به عنوان عامل کم شدن برکت و روزی معرفی شده­ اند:

• رسول اللّه ^{صلى الله علیه و آله} : مَن حَبَسَ عَن أخیهِ المُسلِمِ شَیئا مِن حَقِّهِ ، حَرَّمَ اللّهُ عَلَیهِ بَرَکَةَ الرِّزقِ إلاّ أن یَتوبَ (بحار الأنوار ۱۰۴، ۲۹۳، ۲) هر کس که چیزى از حقّ برادر مسلمانش را نگه دارد [و به او ندهد] ، خداوند، برکت روزى را بر او حرام مى کند، مگر آن که توبه کند.
• رسول اللّه ^{صلى الله علیه و آله} :مَن غَشَّ أخاهُ المُسلِمَ ، نَزَعَ اللّهُ عَنهُ بَرَکَةَ رِزقِهِ (بحارالأنوار ۷۶، ۳۶۵ ،۳۰) هر کس برادر مسلمانش را بفریبد، خداوند، برکت روزى­ اش را از او مى­ گیرد

فریفتن در هر قالبی باشد مصداق روایات فوق است؛ حتی اگر به وسیله دانش نسبتا نظام یافته ای مثل بازاریابی و تبلیغات باشد...