در آمدی بر تحلیل انتقادی تبلیغات تجاری جایزه دار از منظر اسلامی

نویسندگان

¹ سعید مسعودی پور  ؛ ² مصباح الهدی باقری

¹پژوهشگر مرکز رشد دانشگاه امام صادق (ع)

²عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق (ع)

مقاله آماده انتشار: نشریه راهبرد و مجلس

چکیده

تمدن سازی دینی به وسیله نظام سازی اجتماعی با اتکا به آموزه‌های دینی باید تحقق یابد. تحقق اهداف و غایت حکومت اسلامی نیازمند به طراحی و ساخت نظامات اجتماعی برآمده از معارف دینی است. یکی از مهم‌ترین حوزه‌های تعاملی انسان‌ها در جامعه، حوزه کسب و کار است که متشکل از نظامات مختلفی است که نظام تبلیغات تجاری یکی از آنهاست. در عصر حاضر غالباً به واسطه شرایط اقتصادی و کاهش قدرت خرید مصرف کنندگان، بازار از رونق افتاده و مصرف کنندگان ترجیح به افزایش پس انداز احتیاطی خود دارند. در این شرایط به طور گسترده، تولیدکنندگان برای فروش محصولات خود متوسل به شیوه‌ای از تبلیغات شده‌اند که طی آن با در نظر گرفتن جایزه برای محصولات خود، سعی در جلب توجه مخاطب برای خرید می‌کنند. در نوشتار حاضر با بررسی87 تیزر تبلیغات تجاری جایزه‌دار و تحلیل محتوای کیفی آن، ابعاد محتوایی و موضوعی که در این تبلیغات به آن پرداخته می‌شود، استخراج گردید. تحریک مخاطب از طریق عنصر طمع برای رسیدن به جوایز گران قیمت بن مایه ترغیبی این تبلیغات را شکل می‌دهد. ایجاد آرزو و امل برای رسیدن به جوایز لوکس و گران قیمت که مصرف کننده معمولی به صورت متعارف نمی‌تواند آنها را بدست آورد، بستری می‌شود برای ایجاد حرص و طمع در مخاطب تا بلکه بتواند با خرید محصول جایزه دار، به آرزوی ایجاد شده برسد. در نهایت در تحلیل انتقادی این تبلیغات به آسیب‌های ایجاد شده از نگاه اسلامی اشاره شد که از جمله آن می‌توان به آثار مخرب ایجاد و تقویت حرص و طمع در مصرف‌کننده، افزایش حب مال، ایجاد مد عین به مال دیگری، از بین بردن احساس قناعت و رضایت به داشته‌ها، ایجاد امل و آرزوی طولانی و زینت دادن دنیا و تقویت آن در مخاطب اشاره کرد.

کلیدواژگان

تبلیغات تجاری؛ جایزه دار؛ حرص و طمع؛ اسلام

جاذبه‌های تبلیغاتی مطلوب در بازاریابی اجتماعی انفاق بر اساس آموزه‌های قرآنی

نشریه علمی-پژوهشی اندیشه مدیریت راهبردی، دوره 8، شماره 1، بهار و تابستان 1393، صفحه 67-97 

¹ سعید مسعودی‌پور  ؛ ² بهرام خیری

¹دانشجوی دکتری مدیریت بازاریابی، گروه بازرگانی، دانشکده مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، نویسنده مسئول

²استادیار گروه بازرگانی، دانشکده مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

چکیده

بازاریابی، دانشی است که بسط مفهومی و کابردی آن در حیطه تجارت و بازرگانی،محدود نشده است. فنون این دانش در حوزه­هایی مانند بازاریابی سیاسی و نیز در رویکرد اداره امور عمومی با عنوان مدیریت دولتی نوین، استفاده می‌شود. یکی از نحله­های نسبتاً نوظهور در این دانش، بازاریابی اجتماعی است که هدف از آن -بر خلاف هدف بازاریابی تجاری که سودآوری است- حل مسائل و مشکلات اجتماعی به منظور ایجاد رفاه اجتماعی است. موضوعاتی نظیر سلامت و بهداشت، مبارزه با مصرف مواد مخدر و استعمال دخانیات و مشروبات الکلی، کمک به نیازمندان و بیماران و ... از جمله موضوعاتی است که در حیطه بازاریابی اجتماعی مطرح شده است. یکی از مسائلی که تحمل آن در جامعه اسلامی، بسیار دشوار است، وجود فقر است. یکی از راهکارهای دینی برای درمان فقر، بازتوزیع درآمدی است که شکلی از آن، انفاق­های مستحبی است. تلاش نوشتار حاضر، مراجعه به قرآن کریم برای احصای نحوه تبلیغ قرآن کریم از حیث انواع جاذبه­های تبلیغاتی درباره انفاق است. برای این کار از روش تحقیق موضوعی در قرآن کریم و با اعتبارسنجی یافته­ها بر مبنای عرضه آنها به تفاسیر معتبر، استفاده شده است. نتایج پژوهش حاضر نشان می‌دهد که سه نوع جاذبه منطقی، احساسی و ترس که در متون متعارف نیز به آنها پرداخته شده است در موضوع انفاق در آیات قرآن دیده می­شود. هم چنین از آیات قرآن کریم، جاذبه چهارمی با عنوان جاذبه اطمینان‌بخش نیز به دست آمد که در بازاریابی اجتماعی انفاق می­تواند اثربخش باشد.

کلیدواژگان

بازاریابی اجتماعی؛ تبلیغات؛ انفاق؛ قرآن؛ جاذبه‌های ترس؛ جاذبه‌های احساسی و منطقی

دانلود اصل مقاله